W jaki sposób harcerze skutecznie wychowują?

Jednym z popularnych zajęć pozalekcyjnych w Polsce jest harcerstwo. Do Związku Harcerstwa Polskiego należy ponad 105 000 osób, a do Związku Harcerstwa Rzeczpospolitej 18 000 osób.

W naszym kraju działają również mniejsze organizacje harcerskie: Stowarzyszenie Harcerstwa Katolickiego „Zawisza”, Federacja Skautingu Europejskiego, tak zwani Skauci Europy (5600 osób), Royal Rangers Polska oraz wiele innych, lokalnych organizacji. Na czym polega metoda harcerska oraz jak wpływa na młodego człowieka?

Skąd wzięło się harcerstwo?

Podczas oblężenia góry Manfeking w Afryce jeden z żołnierzy, Robert Baden-Powell (Bi-Pi) doszedł do wniosku, że kiedy zaufamy młodym chłopcom i damy im poważne zadania do realizacji to są w stanie wykonać je tak jak dorosła osoba. Bi-Pi zaczął tworzyć pierwszy zastęp skautowy na świecie. Chłopcy pomagali w drobnych, ale ważnych zadaniach – zajmowali się transportem rannych, pomagali sanitariuszom, zajmowali się łącznością. Po powrocie do Wielkiej Brytanii, Robert Baden-Powell zaczął pisać książkę, na której opiera się dzisiejsze harcerstwo – „Scouting for boys” (Skauting dla chłopców). Bi-Pi rozwijał ruch harcerski w Wielkiej Brytanii, a w Polsce harcerstwo miało swój początek właściwie przypadkiem.

Jeden z polskich żołnierzy Andrzej Małkowski dwukrotnie spóźnił się na zajęcia wojskowe. W ramach kary miał przetłumaczyć na język polski dzieło Baden-Powella i w ten sposób w polskim żołnierzu zaiskrzyła miłość do harcerstwa. Postanowił rozwijać harcerstwo w Polsce, a jego żona Olga Małkowska zaczęła rozwijać harcerstwo dziewcząt. Andrzej Małkowski zginął nie dożywając sędziwego wieku, ponieważ podczas katastrofy morskiej oddał swój kapok dziewczynce, która dzięki temu przeżyła.

Metoda harcerska to sposób działania, który odznacza się pozytywnością, indywidualnością, wzajemnością oddziaływań, dobrowolnością i świadomością celów, pośredniością, naturalnością. Cechuje się harcerskimi zasadami wychowawczymi, w skład których wchodzą: służba, braterstwo oraz praca nad sobą.

Pozytywność

Wszystkie harcerskie działania cechują się optymizmem, patrzeniem na życie jak na przygodę, której nie jesteśmy w stanie przewidzieć. Skauting rozpala dobro w młodzieży oraz pokazuje, że można wyrwać się z wiru zła i niesprawiedliwości.

Indywidualność

Podstawą metody harcerskiej jest indywidualność. W harcerstwie na każdą osobę patrzy się inaczej. Duża różnorodność sprawności oraz możliwość dostosowania zadań na stopnie do każdego oddzielnie (ZHP) daje możliwość wszechstronnego rozwoju.

Wzajemność oddziaływań

Instruktorzy w harcerstwie są autorytetami, ale nie znieważają swoich wychowanków. Relacje są oparte na braterstwie oraz szacunku. Wszyscy są równi.

Dobrowolność i świadomość celów

Harcerstwo jest dobrowolną formą spędzania wolnego czasu. Nikt nie jest harcerzem z przymusu, a z chęci. Działania podejmowane przez instruktorów często konsultowane są z samymi harcerzami. Skauci chcą być coraz lepsi i są świadomi tego, jakie ideały przyświecają harcerzom. Wiedzą, do czego dążą.

Pośredniość

Harcerskie działania są tak nacechowane, aby skłaniać młodego człowieka do pomocy, samodoskonalenia i przyjmowania wyzwań, jakie niesie życie. Harcerze cały czas wewnętrznie się rozwijają, a harcerstwo pomaga im rozwinąć skrzydła.

Naturalność

Skauting często kojarzymy z lasem, ogniskiem, naturą. Harcerze powracają do korzeni, by poznać lepiej siebie i innych. Nic w harcerstwie nie jest „na siłę”, wszystko jest naturalne. Skauci są przygotowani do radzenia sobie w różnych warunkach oraz w różnych sytuacjach.

Czy metoda harcerska ma swoje zastosowanie we współczesności?

„Harcerstwo jest dla wszystkich, ale nie wszyscy są dla harcerstwa”. W skautingu jest miejsce dla każdego, ale nie każdy przyjmie zaproszenie do organizacji. Innym po prostu harcerstwo się nie podoba. Jednakże cechy metody harcerskiej z pewnością dają młodej osobie miejsce na dorastanie, proponując dobre narzędzia do niesienia pomocy i rozwoju osobistego oraz odkrywania siebie.

Zofia Lipińska

2 komentarze

  1. Blogi

    Łatwo być przyjacielem dla kogoś, kto jest twoim przyjacielem, ale być przyjacielem dla kogoś, kto uważa się za twego wroga – to kwintesencja prawdziwej religii. M. Gandhi.

    Odpowiedz

Wyślij komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Related Articles

To nie dżuma, to ideologia.

To nie dżuma, to ideologia.

Ponadczasowość ,,Dżumy” i geniusz Alberta Camus zazwyczaj rozpatrujemy w kontekście współczesnej nam pandemii. Zadziwiające podobieństwo wydarzeń uderza w nas i naszą percepcję rzeczywistości. Albert Camus przecież nieprzypadkowo umieścił swoją powieść w bliżej niesprecyzowanym punkcie w czasoprzestrzeni. On wiedział, że to się wydarzy. To nasza świadomość została uśpiona.

czytaj dalej
Życie nie tak słodkie — o zmaganiach osób chorych na cukrzycę

Życie nie tak słodkie — o zmaganiach osób chorych na cukrzycę

Cukrzyca – choroba, która nie tylko wpływa na ciało, ale także na umysł i serce. To codzienne wyzwanie, któremu niektórzy z nas muszą stawiać czoła z odwagą i determinacją. Zazwyczaj cukrzycę poznajemy głównie od strony medycznej, skupiając się na profilaktyce i konieczności rutynowych badań. W efekcie wyobrażenie życia osoby chorej często sprowadzamy do regularnego monitorowania poziomu cukru we krwi i licznych wyrzeczeń. Dziś spojrzymy na ten temat z nieco innej perspektywy. Przyjrzymy się wyzwaniom, możliwościom i innym aspektom, które dowodzą, że cukrzyca nie jest i nigdy nie będzie czymś, co definiuje nas jako ludzi.

czytaj dalej
W pogoni za ideałem … który nie istnieje!

W pogoni za ideałem … który nie istnieje!

Żyjemy w czasach szybkich zmian, możemy je zobaczyć na każdym kroku. Coś, co dzisiaj jest już normą, jeszcze kilka lat temu mogło być tabu — wiwat życie w Polsce, ale już was uspokajam — nie tylko tu świat szybko ewoluuje. Często trafiam na shortsy na Faceboku i YouTubie o przemijaniu, a dokładniej o standardach piękna i modzie, mimo że ja nie należę do tych „modnych”. Oglądając je, możemy mieć wrażenie, że odkąd istnieje „showbiznes” na czele z Hollywood to nasze życie jest ukierunkowane w pewien sposób. Dlaczego tak uważam i dlaczego mnie to tak bardzo boli?

czytaj dalej